او اکوسیستم را این چنین تعریف کرد: «مجموعه المان‌های فیزیکی و المان‌های بیولوژیک که در کنار هم قرار می‌گیرند و در رابطه با یکدیگر یک سیستم را خلق می‌کنند.» هرچند این تعریف بعد‌ها کامل‌تر شد؛ اکنون اکوسیستم را این گونه تعریف می‌کنند: «اکوسیستم یک سیستم طبیعی شامل گیاهان، حیوانات و میکروارگانیسم‌ها (مجموعه‌ی موجودات زنده) است که در یک ناحیه مشخص با همه‌ی عوامل و اجزای فیزیکی غیرزنده‌ی محیط در تعامل هستند.» امروزه ترکیب‌هایی مانند اکوسیستم کارآفرینی، اکوسیستم اقتصادی، اکوسیستم دیجیتال، اکوسیستم وب، و حتی اکوسیستم سیاسی مورد استفاده قرار می‌گیرند و معنای اکوسیستم، از تعریف اولیه‌ی آن که تعامل موجودات زنده و غیرزنده در محیط مشخص بود، به میزان قابل توجهی فاصله گرفته است.
در فضای کسب‌وکارهای نوآور و مبتنی بر فناوری ایرانی چند سالی می‌شود که از واژه اکوسیستم استفاده می‌شود. هرچند ممکن است اکوسیستم کسب‌وکارهای ایرانی در برخی بخش‌ها هنوز به بلوغ کافی نرسیده باشد. در راه پرداخت تمرکز ما بر معرفی کسب‌وکارهای فعال در فضای فناوری‌های مالی ایران است. تا امروز در سه دسته کلی بانک‌ها، کسب‌وکارها و استارت‌آپ‌ها اکوسیستم فین‌تک ایران را به شما معرفی کرده‌ایم. حالا و در ادامه از طریق اینفوگرافیک سعی می‌کنیم بخش‌های گوناگون این اکوسیستم را برای شما روشن‌تر کنیم. در اولین مطلب از این سری مطالب اکوسیستم پرداخت ایران را به شما معرفی می‌کنیم. اکوسیستم پرداخت ایران را می‌توانید به صورت خلاصه در این اینفوگرافیک مشاهده کنید:
بخش‌های گوناگون اکوسیستم پرداخت ایران
در رأس این اکوسیستم، نهادهای ناظر قرار دارند که بانک مرکزی و شرکت شاپرک ازجمله نهادهای این اکوسیستم هستند و به ترتیب در سال ۱۳۳۹ و ۱۳۸۹ تأسیس شده‌اند؛ این به این معناست که بانک مرکزی در ایران ۷۰ سال بعد از تاسیس اولین بانک در ایران شروع به فعالیت کرده و شاپرک هم ۱۰ سال بعد از تاسیس اولین شرکت پرداخت شکل گرفته است.
۱۲ کسب‌وکار PSP در ایران فعالیت می‌کنند که به ترتیب سال تاسیس در ادامه آمده‌اند:
تجارت الکترونیک پارسیان (تاپ)
سایان کارت
کارت اعتباری ایران کیش
پرداخت الکترونیک سامان (سپ)
فن‌آوا کارت
کارت الکترونیک دماوند
به‌پرداخت ملت
پرداخت الکترونیک بانک پاسارگاد (پپکو)
پرداخت نوین آرین
مبنا کارت آریا
آسان پرداخت پرشین
پرداخت الکترونیک سداد
در ایران کسب‌وکارهای پرداخت طرف سومی هم داریم که مهم‌ترین آنها تجارت الکترونیکی ارتباط فردا، تجارت الکترونیک تدبیر کیش، تسکاپی، جیرینگ و هف‌هشتاد هستند.
مهم‌ترین کسب‌وکارهای پرداخت خرد ایران شامل ایزی‌پی، پارس وندینگ، توسن سها، سیمرغ تجارت و فناپ پرداخت هستند.
شش شرکت «جهان ارتباطات نکا»، «توسعه فناوری و تجارت الکترونیک کارن»، «اندیشه هوشمند رایان پارسی»، «همراه پرداز زرین (زرین پال)»، «هدایت هوشمند قرن» و «فناوری همراه همتا پردازش (باهمتا)» نیز یازدهم شهریورماه ۹۷ تفاهم‌نامه پرداخت‌یاری خود را با شاپرک و بانک مرکزی امضا کردند و در مرحله بعد «آیدی‌پی»، «پی‌پینگ»، «تسکا»، «جیب‌ایت» و «یک‌پی» نیز پرداخت‌یار شدند. طبق تعریف‌های بانک مرکزی، پرداخت‌یارها، راهبران شبکه پذیرندگان جز هستند.
علاوه بر پرداخت‌یار، بانک مرکزی چهار دسته دیگر در اکوسیستم پرداخت ایران تعریف کرده است که تاکنون هیچ شرکتی به صورت رسمی در این دسته‌بندی‌ها معرفی نشده است:
پرداخت‌ساز: آغازکنندگان و گردآورندگان دستور پرداخت؛
پرداخت‌بان: ارائه‌دهندگان ابزارهای پرداخت و پذیرش ریزمبلغ؛
حساب‌یار: ارائه‌دهندگان خدمات مدیریت حساب مستقل از بانک؛
ضابطه‌یار: خدمات تطبیق عملکرد مؤسسات مالی با مقررات.
تاکنون هیچ کسب‌وکاری پرداخت‌ساز، پرداخت‌بان، حساب‌یار و ضابطه‌یاری نشده‌اند.
در اکوسیستم پرداخت ایران، کسب‌وکارهایی در حوزه سخت‌افزار فعالیت می‌کنند که شرکت‌های اندیشه نگار، پشتیبانی افزارهای رایانه‌ای سداد (پارس)، توسن تکنو، جی‌اس‌اس و رهیاب رایان فردا از مهم‌ترین کسب‌وکارهای این اکوسیستم هستند.
سامانه‌های «شتاب»، «شاپرک»، «سحاب»، «ساتنا» و «پایا» نیز سامان‌های تسویه و تصفیه این اکوسیستم هستند.
ازجمله نهادهای مرتبط با اکوسیستم پرداخت ایران می‌توان به اتاق بازرگانی صنایع، معادن و کشاورزی تهران، انجمن فین‌تک، پژوهشکده پولی و بانکی، پلیس فتا، دادستانی کل کشور، سازمان نظام صنفی رایانه‌ای تهران و مرکز توسعه تجارت الکترونیکی اشاره کرد.
همایش بانکداری الکترونیک و نظام‌های پرداخت، الکامپ، بانک، بورس و بیمه، فین‌استارز، فینتاک و فیناپ از مهم‌ترین رویدادهای اکوسیستم پرداخت ایران هستند.
شناخته‌شده‌ترین بخش استارت‌آپ‌های فین‌تک ایران هم استارت‌آپ‌های پرداخت هستند.
مهم‌ترین استارت‌آپ‌های فعال در حوزه پرداخت هم در ادامه معرفی شده است:
راهکارهای هوشمند پیراد
درگاه پرداخت و کیف پول Pay
پلاک ۲۱
دیدی بود
سیناپس
پیگیر
راهکارهای ابتکاری دانا (راد)
شناسه
کارت اعتباری ایرانیان
کیف پی
نکست‌پی
آسان دریافت
باهم
بیت‌پی
بله
پرداختم
پردانو
پیگام
رسید
حسابیت
سیم‌پی
شارژمان
دکمه
کانال شاپ
ماناپی
مانیار
ویزپی
وین‌وین
آپارنو
بامن
پله
پولیتو
اپلیکیشن مدیریت مجتمع‌های ساختمانی پنت هاوس
تزپارک
جرینو
جیبی‌مو
دریاپ
دنگی‌پال
زیبال
اپلیکیشن مدیریت صندوق‌های قرض‌الحسنه ژتون
ساوانو
شارژ ریسلر
عمدکس
فراپال
فون پی
قبضینو
لینک‌توپی
مانیکس
مه کارت
آقای پرداخت
پی استار
دنوپی
ما در راه پرداخت در ادامه علاوه بر به روزرسانی اینفوگرافیک اکوسیستم پرداخت ایران بخش‌های دیگر اکوسیستم فناوری‌های مالی ایران را به شما معرفی خواهیم کرد. نکته مهم درباره اینفوگرافیک‌ها این است که تمام کسب‌وکارهایی که اینجا معرفی شده‌اند هویت‌سنجی و اعتبارسنجی شده‌اند و مطالب مرتبط با آنها در طول ۷ سال گذشته را می‌توانید در راه پرداخت مشاهده کنید. طبیعی است که اینفوگرافیک‌های راه پرداخت درباره کسب‌وکارهای واقعی است و صرفا تعدادی لوگو در کنار هم قرار نگرفته‌اند. این اینفوگرافیک‌ها تصویری کلی از آن چیزی به شما می‌دهد که به صورت خلاصه به آن اکوسیستم می‌گوییم. این مطالب و اینفوگرافیک‌ها به صورت پیوسته به‌روزرسانی می‌شود. از شما خواهش می‌کنیم مانند گذشته در ادامه این مسیر به ما کمک کنید که بتوانیم تصویر دقیق‌تری از اکوسیستم فناوری ایران بسازیم.
منبع: راه پرداخت
