کد خبر: ۴۰۶
علم از جنس گزاره‌هایی‌ست تجربی که با پژوهش، مقداری اطلاعات (داده) از جهان واقعی تهیه می‌کند. اما معرفت از جنس دانایی‌ست، به این معنا که ارتباط انسان را با زیست‌جهانش و ازآنجا با هستی و وجود، تبیین و تنظیم می‌کند.
تاریخ انتشار: ۲۰:۲۲ - ۱۹ خرداد ۱۳۹۶ - 2017 June 09
علم از جنس گزاره‌هایی‌ست تجربی که با پژوهش، مقداری اطلاعات (داده) از جهان واقعی تهیه می‌کند.
اما معرفت از جنس دانایی‌ست، به این معنا که ارتباط انسان را با زیست‌جهانش و ازآنجا با هستی و وجود، تبیین و تنظیم می‌کند.
به این دلیل، دانایی (معرفت)، توانایی‌ست اما علم، فقط حمّالیِ اطلاعات است.
علم، بخشی از قدرت هست، اما مُولّدِ قدرت نیست. در حالی که معرفت (دانایی)، بخشی از قدرت نیست، اما مبنای توانایی و قدرت است.
علم، بستۀ اطلاعاتی‌ست که در فروشگاه‌های فروش علم (آکادمی) به مبالغ متفاوت و در بسته‌بندی‌های متفاوت (لیسانس، فوق‌لیسانس، دکترا) خرید و فروش می‌شود. فروشندگان و خریدارانِ علم، در بهترین حالت، تکنسین خوب و در بدترین حالت، حمّالِ اطلاعات‌اند.
اما معرفت، دانشِ زیستن است، دانشِ نگاه کردن است، دانشِ تغییر است. دانش تنظیم رابطه با جهان است. دانشِ خلاقیّت است. دانشِ خلقِ قدرت است.
در فقدانِ معرفت (دانایی)، علم جای آن را می‌گیرد و افراد را بردۀ خود و قدرت می‌سازد.
به این معناست که معرفت (دانایی)، تنها راه توانایی‌ست، و علم (اطلاعات)، قوی‌ترین ابزار قدرت برای اِعمالِ قدرت.
علم، تنها زمانی از جنسِ توانایی‌ست که به مقامِ معرفت ارتقا یابد، در این صورت است که قادر به تغییرِ زیست‌جهانِ بشری و توانا به ایجادِ خلاقیّت در آن است.
در غیرِ این‌صورت، علم هم مثل همۀ اجزای جامعه، در خدمت قدرت است و فاقد توانایی برای تغییر و خلقِ قدرتِ جدید.
علم، می‌تواند در خدمت انواع ایدئولوژی‌ها و تئولوژی‌ها قرار گیرد و با آن‌که در مبنای پژوهش، «ارزش‌رها» و بی‌طرف است، اما در مقام اجرا، توسطِ قدرت، به ایدئولوژی تبدیل شده و تاثیرات همسو با قدرتِ مسلّط و گفتمانِ مسلّط ایجاد می‌کند.
اما معرفت با آن‌که در ارتباط با تمام مسائل زیست‌جهانِ انسانی‌ست، از جمله در ارتباط با تمام ایدئولوژی‌ها و تئولوژی‌ها، ولی هرگز ماهیّت ایدئولوژیک و تئولوژیک پیدا نمی‌کند. به عبارت دیگر «معرفتِ ایدئولوژیک» و «معرفتِ تئولوژیک»، نه وجود دارد، نه می‌تواند وجود داشته باشد. این‌ها فقط دو نام‌اند بدون مسمّی. دو دال‌اند بدون مدلول.
شأنِ معرفت (دانایی) بسیار فراتر از بسته‌های اطلاعاتی (علم) و بسیار فراتر از بسته‌های معنایی (ایدئولوژی و تئولوژی) است.
منبع: تلگرام محسن خیمه دوز
نظرات شما
