هنگام خرید دستگاه فشارسنج چه معیارهایی را در نظر بگیریم؟

فشار خون را از آن جهت قاتل خاموش می‌دانند که اغلب تا مراحل انتهایی دارای نشانه خاصی نیست و برای اطلاع از میزان آن باید حتما اندازه گیری شود. اگرچه برخی از علامت‌ها برای کم فشاری یا پرفشاری فهرست شده است، اما باز هم ممکن است در افراد مختلف علایم متفاوتی داشته باشد. مثلا ممکن است شخصی به هنگام فشار بالا دچار سرگیجه شود، اما فرد دیگری با فشار پایین نیز همان علامت را داشته باشد. فاجعه زمانی اتفاق می‌افتد که فرد بر اساس حدس و گمان خود عمل کند، مثلا احساس کند سرگیجه او ناشی از فشار پایین است (در حالی که فشار او بالا باشد) و برای درمان اولیه خود نمک و قند بخورد. یا بر عکس آن.

بنابراین عاقلانه ترین راه، سنجش فشار خون است، که برای اندازه گیری آن می‌توان به مراکز درمانی مراجعه کرد. در برخی از مواقع دسترسی به پزشک به دلیل دوری راه، کسالت و نداشتن همراه، مسافرت، زمان نامناسب و. .. امکان پذیر نیست. اما امروزه با عرضه انواع فشارسنج‌های دقیق با اندازه گیری آسان، کار راحت شده است. با خرید یک دستگاه فشار خون می‌توان به سنجش فشار خون در هر مکان و هر زمان پرداخت. این موضوع برای بیماران قلبی، افراد مبتلا به فشار خون بالا و سالمندان کاملا ضروری است. همچنین در زنان باردار کنترل فشار خون امری مهم است. فشار خون بالا در نیمه دوم حاملگی می‌تواند نشانه مسمومیت بارداری باشد که در صورت شناسایی نشدن به موقع منجر به مرگ مادر و جنین می‌شود. حال که ضرورت سنجش فشار خون در افراد گفته شد، در ادامه به میزان طبیعی فشار خون در افراد و بررسی انواع دستگاه‌های اندازه گیری فشار خون می‌پردازیم تا خرید موفقی در این زمینه را تجربه کنیم.

فشار خون کنترل شدنی است

هر بار که قلب به تپش در می‌آید، خون به رگ‌ها و شریان‌ها پمپاژ می‌شود. در این حالت قلب منقبض شده و فشار خون در رگ‌ها بالا رفته که آن را فشار سیستولی یا ماکزیمم می‌گویند. اما وقتی قلب منبسط می‌شود و دوباره از خون پر می‌شود، فشار در رگ‌ها پایین آمده و آن را فشار دیاستولی یا مینیمم می‌نامند. اما گاه به دلایلی این نظم برهم خورده و فشار بالا یا پایین می‌رود. در هنگام سنجش فشار خون هر دوی این فشارها معیار قرار می‌گیرند.

فشار خون طبیعی: فشار خون ماکزیمم 120میلی لیتر جیوه یا پایین تر و فشار خون مینیمم 80 میلی لیتر جیوه یا پایین تر

فشار خون بالا: فشار خون ماکزیمم 140 میلی لیتر جیوه یا بالاتر و فشار خون مینیمم 90 میلی لیتر جیوه یا بالاتر

فشار خون پایین: فشار خون ماکزیمم کمتر از 90 میلی لیتر جیوه و فشار خون مینیمم 60 میلی لیتر جیوه

انواع دستگاه‌های فشار خون

دستگاه‌های اندازه گیری فشار خون به دو دسته کلی تقسیم می‌شود:

1-دستگاه‌های فشار خون آنالوگ

2- دستگاه‌های فشار خون دیجیتال

فشارسنج‌های آنالوگ

این دستگاه‌ها که شامل دستگا ه‌های جیوه‌ای و عقربه‌ای می‌شود، اغلب توسط پزشکان و پرستاران برای معاینات استفاده می‌شود. فشارسنج‌های عقربه‌ای و جیوه‌ای نتایج بسیار دقیقی دارند، اما نحوه استفاده از آن‌ها برای استفاده عموم مردم ممکن است کمی مشکل باشد، به همین دلیل در اغلب منازل، جای خود را به فشارسنج‌های دیجیتالی می‌دهند. البته به کسانی که بیماری‌های قلبی و فشار خون بسیار بالا دارند، توصیه می‌شود از این گونه فشارسنج‌ها استفاده کنند. در استفاده‌های خانگی شانس فشارسنج‌های عقربه‌ای بیشتر از جیوه‌ای است، چون فشارسنج‌های جیوه‌ای دارای وزن سنگینی هستند و حمل و نقل آن از این نظر کمی مشکل است. با این که به نظر می‌رسد امروزه فشارسنج‌های جیوه‌ای مهجور مانده اند، اما در تمام دنیا هنوز واحد فشار خون mm hg ( میلی متر جیوه) است.

فشارسنج‌های دیجیتال

امروزه فشارسنج‌های دیجیتالی پیشرفته و بسیار دقیقی به بازار آمده است. این فشارسنج‌ها به طور اتوماتیک به گرفتن فشار و اعلام آن می‌پردازند، بنابراین برای استفاده عموم مردم و یا سالمندان بسیار کاربردی است. فشارسنج‌های دیجیتالی در دو نوع مچی و بازویی وجود دارند. دکتر دارائی متخصص عمومی نتایج به دست آمده از فشارسنج‌های بازویی را دقیق تر اعلام می‌کند. در عین حال فشار سنج‌های مچی به دلیل کوچک بودن و حمل و نقل آسان و قابلیت استفاده در هر شرایط طرفداران زیادی دارد.

1- کاف دستگاه

اندازه کاف دستگاه بسیار مهم است، زیرا ممکن است پیشرفته ترین دستگاه را بخرید، اما زمانی که کاف آن سایز شما نباشد، کارایی ندارد. این مشکل در مورد فشارسنج‌های مچی کمتر به چشم می‌خورد. در فشارسنج‌های بازویی کاف استاندارد بین 22 تا 42 سانتی متر است. اما در بازار برخی از سازندگان سایز را به دو بخش تقسیم کرده و به فروش می‌رسانند: سایز 22 تا 32 و سایز 32 تا 42. بنابراین لازم است قبل از اقدام برای خرید به اندازه گیری بازوی خود بپردازید.

2- دقت و حساسیت

مهم ترین مسئله در خرید دستگاه فشار خون، دقت بالای آن است. برای تشخیص دقت درست دستگاه، یک راه مقایسه نتیجه آن با فشارسنج جیوه‌ای یا عقربه‌ای است. همچنین توصیه می‌شود هر شش ماه نتایج با فشارسنج جیوه‌ای سالم مقایسه شود.

3-حافظه

یکی از قابلیت‌های مهم فشارسنج‌های دیجیتالی امکان ذخیره سازی نتایج تا معاینات است. از آن جایی که تحت تاثیر برخی عوامل چون خواب، غذا، استرس و... فشار خون تغییر پیدا می‌کند.

برای روشن شدن فشار خون دقیق باید اندازه گیری در ساعات مختلف انجام شود. ذخیره سازی نتایج فشار خون در اعلام دقیق فشار خون به پزشک و بیمار کمک می‌کند. در حال حاضر فشارسنج‌ها دارای حافظه هستند و می‌توانند به طور جداگانه برای یک تا سه بیمار در خانواده نتایج را ذخیره کنند. فقط کافی است قبل از شروع استفاده، دکمه را در وضعیت کاربر یک یا دو یا سه قرار داد. در برخی از مدل‌ها ، حالت مهمان برای افراد متفرقه نیز تعبیه شده است. در برخی از مدل‌ها اطلاعات را می‌توان به کامپیوتر منتقل کرد.

4- منبع تغذیه

از آن جایی که باد کردن کاف توسط دستگاه تقریبا مصرف بالایی دارد، توجه به میزان باتری و کیفیت آن مهم است. در برخی از مدل‌ها باتری و آداپتور هر دو قابلیت استفاده دارند. در مواقعی که باتری دستگاه تمام می‌شود و به ویژه برای سالمندان امکان دسترسی و تهیه باتری جدید سخت است، آداپتورها بهترین گزینه هستند. همچنین در هنگام سفر و یا در بیرون از منزل حمل آداپتور کمی مشکل است که می‌توان از ذخیره باتری‌ها کمک گرفت.

5- گارانتی

در هنگام خرید دقت کنید فشارسنج حتما دارای ضمانت نامه معتبر و خدمات پس از فروش باشد.

6- صفحه نمایش

صفحه نمایش بزرگ برای سالمندان و کم بینایان کمک بزرگی است پس به آن دقت کنید. در برخی از مدل‌ها فشار معمولی به رنگ سبز و فشار بالا و پایین با رنگ‌های هشدار دهنده دیگری اعلام می‌شوند که برای استفاده افراد بی سواد یا کم سواد بسیار مناسب است. همچنین برخی مدل‌ها سخنگو هستند و نتایج را به زبان فارسی اعلام می‌کنند از این جهت نیز برای نابینایان و سالمندان گزینه بسیار خوبی به شمار می‌رود.

7- تشخیص آریتمی قلبی

تمام فشارسنج‌های دیجیتال به اندازه گیری ضربان قلب می‌پردازند اما تنها برخی از انواع آن قابلیت تشخیص آریتمی قلبی را دارند. ضربان نامنظم قلب را آریتمی می‌گویند. تشخیص این نامنظمی در برخی از بیماران قلبی اهمیت دارد.

چند نکته دیگر:

اغلب دستگاه‌های فشارسنج موجود در بازار ایران تولید چین و تحت لیسانس سایر کشورها هستند. خرید خود را از فروشگاه‌های معتبر انجام دهید. گارانتی و فاکتور دریافت کنید. برخی از فشارسنج‌ها دارای تاییدیه از سازمان‌های بهداشتی جهانی هستند. با توجه به نیاز خود هزینه کنید و برای آپشن‌های غیرنیاز خود هزینه نکنید.

استفاده صحیح از فشارسنج

همان قدر که خرید یک فشارسنج خوب در اندازه گیری دقیق فشار خون مهم است. نحوه اندازه گیری صحیح نیز بر سنجش درست فشار خون تا حد بسیار زیادی تاثیر گذار است. اولین گام صحیح بستن کاف به روی دست هست. در سالمندانی که توانایی درست بستن کاف را ندارند، فشارسنج‌هایی وجود دارد که کاف آن‌ها دارای سنسور سراسری است و لازم نیست حتما شلنگ دستگاه بر روی رگ اصلی قرار بگیرد. همچنین برخی دستگاه‌ها به هشداردهنده ناصحیح بستن کاف مجهز هستند.

دکتر دارائی نکات مهم در اندازه گیری صحیح فشار خون را این گونه تذکر می‌دهند:

فرد در حالت نشسته باشد.

دست در راستای قلب به صورت افقی و همسطح با قلب قرار بگیرد

30 دقیقه قبل الکل، دخانیات، قهوه و چای استفاده نکرده باشد.

نیم ساعت قبل فعالیت شدید بدنی نداشته باشد.

مثانه خالی باشد.

5 دقیقه قبل استراحت کند و ترجیحا صحبت نکند.

پا باید در حالت اندازه گیری دارای تکیه گاه باشد.

دست و پا در روی هم قرار نگیرند.

دست آویزان نباشد، مشت نکرده باشد.

آستین تا بازو بالا زده شود.

کاف دو تا سه سانت بالاتر از آرنج بسته شود.

منبع: خراسان