تاکنون تعريف استاندارد و جامعى از 'ارزيابي' ارائه نشده است. مطالعاتى که در اين زمينه انجام شده است، از حيث جامع بودن، روش‌شناسى‌ها و تجزيه و تحليل داده‌ها متفاوت هستند. به‌عنوان مثال، داى (۱۹۹۲) بررسى جالب و دقيقى در مورد ارزيابى سياست‌ها به‌عمل آورده است،
| تاکنون تعريف استاندارد و جامعى از 'ارزيابي' ارائه نشده است. مطالعاتى که در اين زمينه انجام شده است، از حيث جامع بودن، روش‌شناسى‌ها و تجزيه و تحليل داده‌ها متفاوت هستند. به‌عنوان مثال، داى (۱۹۹۲) بررسى جالب و دقيقى در مورد ارزيابى سياست‌ها به‌عمل آورده است، اما کار وى جامع نيست. بنابر نظر داى (۱۹۹۲:۳۵۴) 'ارزيابى سياست‌ها عبارت است از بررسى نتايج و پيامدهاى اجراء سياست‌هاى کلان و آگاهى از آنها' . وى سپس تفاوت ميان ارزيابى سياست‌ها و ارزيابى برنامه را ذکر مى‌کند. |
| 'ارزيابى برنامه عبارت است از ارزيابى جامع و دقيق نظام تحت بررسي' (۱۹۹۲:۳۵۴). |
| تعريف داى جامع نبوده و نظام سياسى را ناديده مى‌انگارد (مدل جنکينز ۱۹۷۸ را ملاحظه کنيد). |
| واژه 'ارزيابي' نيازمند تعريفى دقيق است. براى بسيارى از صاحب‌نظران غيرحرفه‌اي، ارزيابى تلويحاً به معناى مراجعه به معيارهاى اقتصادى است، در حلى که 'ارزيابى از فرآيندى تشکيل مى‌شود که براى تعيين اولويت‌ها اجراء مى‌شود' (هال ۱۹۸۲:۲۸۸). اين تعريف، از دو بعد قابل تأمل است: |
| - تعريف‌هاى ديگرى که از ارزيابى ارائه شده است، آن را به 'بررسى آنچه که بعد از اجراء سياست‌ها روى داده است' محدود کرده‌اند (نظير تعريفى که داى ارائه کرده است). اما دليلى وجود ندارد که نتوان فرآيند ارزيابى را قبل از اجراء سياست‌ها، انجام داد. به‌عنوان مثال، سياست‌ها را قبل از قطعى شدن، مى‌توان به شکل پيشنهاد به ديگران عرضه کرده و واکنش آنها را مورد ارزيابى قرار داد. در دو مرحلهٔ طراحى برنامه‌ها و انتخاب، مى‌توان زمان ارزيابى را مشخص کرد (هال و مک آرتور ۱۹۹۳)؛تعريفى که هال (۱۹۸۲) از ارزيابى ارائه مى‌کند، بر اين نکته تأکيد مى‌کند که 'ارزيابى تنها انجام پاره‌اى عمليات ارزيابى صحيح و بدون اشتباه از نظر فنى نيست، بلکه در مرحلهٔ ارزيابى بايد نحوهٔ به کارگيرى نتايج حاصل از ارزيابى نيز مشخص شود' (هاگ‌وود و گان ۱۹۸۴:۲۲۰). بنابراين، در ارزيابى سياست‌هاى جهانگردى بايد به سه پرسش پاسخ داد: |
| - چه فرد يا افرادى درخواسته‌اند که ارزيابى صورت گيرد؟ |
| - چرا چنين درخواستى کرده‌اند؟ |
| - شيوهٔ طراحى و توسعهٔ سياست‌ها، محتواى آنها، شيوهٔ اجراء آنها و آثار و نتايج آنها چگونه است؟ |
| با توجه به اهداف اين مبحث، ارزيابى سياست‌ها اين‌گونه تعريف مى‌شود: ارزيابى سياست‌هاى جهانگردى فعاليتى است که براى جمع‌آوري، تجزيه و تحليل و تفسير اطلاعات مربوط به: نياز به طراحى و تدوين سياست‌ها، اجراء آنها و نتايج و دستاوردهاى آنها طراحى مى‌شود. |
| ارزيابى به چند منظور انجام مى‌شود: |
| - تأمين مقاصد سياسي، ادارى و مديريتي |
| - برنامه‌ريزى و طراحى و تدوين سياست‌ها |
| - توجيه مالى سياست‌ها (روسى ۱۹۷۹). |
| در جدول (نقش ارزيابى و نظارت بر فرآيند سياستگذارى جهانگردي) نقش ارزيابى و نظارت بر سياست‌ها نمايش داده شده است. |
| بنابراين براى اجراء موفق فرآيند ارزيابى سياست‌ها، بايد: |
| - هدف و قلمرو سياست‌ها، مشخص شوند. |
| - کليه تصميم‌ها و اقدامات انجام شده در فرآيند سياستگذارى مشخص شده و ثبت و ضبط شوند. |
| - نتايج، آثار و واکنش افراد و گروه‌هائى که از اجراى سياست‌ها به نحوى متأثر مى‌شوند شناسائى شده و دقيقاً مورد بررسى قرار گيرند. |
نظر شما
تازه ها